پشت پرده تیره شدن روابط ترامپ و نتانیاهو چیست؟

به گزارش ویکی بلاگ فرارو نوشت: در روزهای اخیر همانطور که بسیاری از رسانه های آمریکایی و اسرائیلی نیز به آن اشاره کرده اند شاهد سردی فزاینده روابط دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم اسرائیل بوده ایم. جالب اینکه ترامپ در مصاحبه ای در کاخ سفید در پاسخ به آتش بس با حوثی های یمنی تاکید کرده که آن ها قول داده اند به کشتی های آمریکایی حمله نکنند و همین کافی است.

وی در پاسخ به این سوال که اگر مقاومت یمن به اسرائیل حمله کند موضع او چه خواهد بود گفته است: “با این مساله مشکلی ندارم!” قابل تامل اینکه برخی منابع آگاه در فلسطین اشغالی به نشریات اسرائیلی نظیر معاریو و اسرائیل هیوم گفته اند که روابط اسرائیل با آمریکا به پایین ترین سطح ممکن خود رسیده است. همین موضوع سبب شده تا گمانه زنی های مختلفی از سوی ناظران و تحلیلگران در مورد دلایل تحقق این مساله مطرح شود.

در این راستا اینطور به نظر می رسد که می توان ۳ نظریه را در مورد پشت پرده اوج گیری اختلافات میان ترامپ و نتانیاهو در نظر داشت.

۱: ترامپ و معمای “سیگنال گیت”

مدت زمان زیادی از رسوایی موسوم به “سیگنال گیت” نمی گذرد. رویدادی که در قالب آن “مایک والتز” مشاور امنیت ملی اسبق آمریکا اقدام به تشکیل یک گروه در پیام رسان سیگنال کرد و دیگر مقام های ارشد آمریکایی را نیز عضو این گروه کرد تا برنامه های خود جهت حمله به یمن را هماهنگ کنند. با این حال والتز به اشتباه جفری گلدبرگ سردبیر نشریه آتلانتیک را نیز عضو این گروه کرد و وی هم تصاویر چت های این گروه به همراه گزارشی مفصل را در نشریه آتلانتیک منتشر کرد و موجب به بار آمدن یک رسوایی بزرگ برای دولت ترامپ شد.  

در این راستا ترامپ نیز مدتی بعد مایک والتز را از سِمت خود برکنار کرد اما بسیاری از منابع آگاه بعدا فاش کردند که اشتباه والتز در قضیه سیگنال گیت صرفا روند خروج وی از دولت ترامپ را تسریع کرد زیرا رئیس جمهور آمریکا به شدت از هماهنگی بالای والتز با بنیامین نتانیاهو در پرونده ایران ناراحت و عصبانی بوده و آن را غیرقابل قبول می دانست. از این رو ترامپ در بحبوحه ماجرای سیگنال گیت کارِ مایک والتز را یکسره کرد و او را از سِمت خود اخراج کرد. تصور ترامپ این بوده که والتز بیش از آنکه در حوزه سیاست خاورمیانه ای آمریکا با رئیس جمهور کشورش هماهنگ باشد به اصول مطلوب نتانیاهو توجه دارد و پیرو لابی های اسرائیلی است. موضوعی که در سردی فزاینده روابط میان ترامپ و نتانیاهو اثرگذاری قابل توجهی داشته است.

۲: تصور معنادار ترامپ در مورد نتانیاهو

اگر روزهای پایانی حضور ترامپ در دولت نخستش را بار دیگر مرور کنیم متوجه می شویم که وی در آن روزها به شدت از دست نتانیاهو عصبانی بود. دلیل آن هم روشن بود زیرا ترامپ این حس را داشت که در راستای منافع اسرائیل و شخص نتانیاهو دستورکار عادی سازی روابط دولت های عربی و اسلامی با رژیم اسرائیل را مطرح کرده و به پیش برده اما در زمانی که به کمک نتانیاهو نیاز داشته وی فرار کرده و سمتِ پیروز انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا یعنی دموکرات ها و جو بایدن را گرفته است.

در این رابطه گزارش های مختلفی از اوج گیری درگیریها میان ترامپ و نتانیاهو در روزهای پایانی حضور ترامپ در کاخ سفید نیز منتشر شده است. از یاد نبریم که نتانیاهو در آن دوران برخلاف میل ترامپ و اقداماتش که برای ماندن در کاخ سفید تلاش می کرد به بایدن تبریک گفت. مساله ای که ترامپ را در آن زمان به شدت عصبانی کرد. حال در شرایط کنونی نیز ترامپ احتمالا این تصور را پیدا کرده که نتانیاهو و کلیت رژیم اسرائیل قصد دارند بر دستورکارهای وی در مورد منطقه خاورمیانه سایه بیفکنند و آن را تحت الشعاع قرار دهند. به بیان ساده تر ترامپ این حس را دارد که نتانیاهو بازیگری فرصت طلب است و صرفا شخصِ رئیس جمهور آمریکا را بلیط بازی خود می بیند.

از این رو ترامپ از گذشته درس گرفته و به نوعی در حال تنبیه نتانیاهو است. اساسا به همین دلیل است که می بینیم در فاصله کمی پس از بمباران بندر الحدیده یمن و فرودگاه صنعا توسط رژیم اسرائیل ترامپ از توافق آتش بس با حوثی های یمنی خبر می دهد. رویدادی که همان طور که نشریات اسرائیلی عنوان کرده اند بدون هرگونه هماهنگی با اسرائیل صورت گرفت و عملا حس سرخوشی این رژیم از حملاتش به خاک یمن را خیلی زود به ناامیدی تبدیل کرد. از این منظر ترامپ به نوعی سعی دارد به نتانیاهو این پیام را برساند که باید در حدود جایگاه خود بازیگری داشته باشد و نباید پا را از گلیمش درازتر کند و سعی کند بازی های پیشین خود را که در قبال دولت نخست ترامپ آن ها رابه نمایش گذاشت بار دیگر تکرار کند. ورای همه این ها در مورد جنگ غزه نیز به نظر می رسد که ترامپ دیدگاهی به شدت منفی را نسبت به نتانیاهو دارد.

گزارش ها حاکی از این هستند که او فشاری جدی به اسرائیل وارد می کند تا قبل از انجام گرفتن سفرش به عربستان در روز ۲۳ اردیبهشت ماه سال جاری به توافقی با حماس دست یابد. عجیب اینکه در همین فضا نتانیاهو می گوید که به دنبال نابود کردن کل غزه و آواره کردن ساکنان آن است. از این رو ترامپ سعی دارد تا فشارها به نتانیاهو را افزایش دهد و او را وادار به پذیرش اصول مطلوب خود کند.

در این میان ترامپ نتانیاهو را با توجه به تحولات حدودا دو ساله اخیر در سطح منطقه در قامت یک برنده نمی بیند و نمی خواهد شریک مطلقِ وی باشد. ترامپ نمی خواهد نقطه امید نتانیاهو برای فرار از بحران هایی باشد که در عرصه های داخلی منطقه ای و بین المللی به آن ها دچار است. البته که او در این رابطه نیم نگاهی به روابط با اعراب منطقه هم دارد و نمی خواهد به خاطر نتانیاهو این کارتش نیز بسوزد.

۳: ملاحظات ترامپ در مورد پرونده هسته ای ایران

رژیم اسرائیل در طی سال های اخیر که شاهد فراز و فرودهای گسترده در قالب پرونده هسته ای ایران بوده ایم همواره در نقشِ بازی خراب کن ظاهر شده و سعی کرده روندهای دیپلماتیک را تخریب کند و به زعم خود ایران را تا جای ممکن منزوی سازد. حال در وضعیت کنونی ترامپ احتمالا نشانه ها و پیام هایی از تشدید تلاش های نتانیاهو و لابی های متحد اسرائیل برای خراب کردن روند مذاکرات هسته ای ایران و آمریکا دریافت کرده و سعی دارد اصل چالش را با سرد کردن فزاینده روابط خود با رژیم اسرائیل و شخصِ نتانیاهو به نحوی موثر مخاطب قرار دهد.

هم ترامپ و هم نهادهای اطلاعاتی آمریکا می دانند که بمباران راه حل خاتمه دادن به توان اتمی ایران نیست و حتی مشروعیت ایران برای کسب تسلیحات هسته ای را به شدت افزایش می دهد. حال در این فضا ترامپ می داند که عدم حصول یک توافق با ایران می تواند چالش های جدی را از منظر حیثیتی برای وی ایجاد کند. از این رو خرابکار سنتی دیپلماسی هسته ای با ایران را مورد توجه قرار داده و سعی دارد هشدارهای جدی را به تل آویو در رابطه با اقدامات احتمالی اش علیه مذاکرات جاری با ایران بدهد.

در حقیقت ترامپ نمی خواهد در فرآیند مذاکرات با ایران بازیچه اسرائیل باشد. همان چیزی که به اذعان برخی چهره های رسانه ای و البته نزدیک به دولت ترامپ رئیس جمهور آمریکا را در چشم افکار عمومی کشورش و جهان کوچک می کند و وی از این سناریو به شدت بیزار است.

*بازنشر مطالب شبکه های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه ها منتشر می شود.

پایان خبر ویکی بلاگ