حمله به یک و نیم میلیون فلسطینی/ هشت نکته درباره تجاوز اسراییل به رفح

مهسا مژدهی: اسراییل پس از ماه ها تهدید، عملیات نظامی خود علیه رفح را آغاز کرد. این عملیات در شرایطی انجام شد که رسانه ها از موافقت حماس با طرح آتش بس پیشنهادی قاهره سخن می گفتند. تنها چند ساعت بعد، نیروهای اسراییل گذرگاه رفح را به اشغال در آوردند. پیش از آن تلاویو یک هفته به حماس فرصت داده بود تا بین حمله به رفح و آتش بس یکی را انتخاب کند. نتانیاهو اما کمی بعد اعلام کرد حتی در صورت آتش بس هم به رفح حمله خواهد کرد.

1- مقامات اسراییلی رفح را آخرین سنگر حماس در غزه می نامند. از آنجایی که نتانیاهو می گوید با خودش عهد بسته تا حماس را در این باریکه زمین گیر کند، از مدت ها پیش ساز حمله رفح را در جنوب نوار غزه کوک کرده بود. بهانه تلاویو در شرایطی که امکان یک آتش بس میان اسراییل و حماس بالا گرفته بود، حمله راکتی به گذرگاه کرم ابوسالم است که منجر به کشته شدن چهار سرباز اسراییلی شد. پس از این اتفاق، گذرگاه به عنوان یکی از نقاطی که کمک های بشردوستانه به آوارگان فلسطینی از آن گذر می کرد، به مدت چهار روز بسته شد.

2- روز دوشنبه 17 اردیبهشت، حماس اعلام کرد که تخلیه موقت و محدود ساکنان رفح را آغاز می کند. در آن زمان ارتش اسراییل به 100 هزار نفر از ساکنان محله های شرقی رفح خواسته بود تا خانه ها یا محل هایی که پیش از این برایشان امن به حساب می آمدند خارج شده و به آنچه نقاط بشردوستانه در المواسی یا خان یونس خوانده می شود، بروند. ارتش اسراییل مدعی شده در این مکان ها آب و چادر و غذا و دارو در دسترس فلسطینی ها قرار دارد. ادعای اسراییلی ها در مورد تامین امنیت و نیازهای فلسطینی ها در شرایطی مطرح شد که یک روز قبل از آن یک گذرگاه کلیدی برای ارسال کمک های انسان دوستانه به غزه از سوی آنها بسته شده بود.

3- اما برای اینکه بدانیم دقیقا چه فاجعه انسانی در انتظار رفح است، باید نگاهی به مختصات این نقطه پرتراکم از جهان بیندازیم. رفح در جنوب نوار غزه، تاریخی پنج هزار ساله و کهن دارد و با مصر همجوار و هم مرز است. نام این منطقه در کتاب های مربوط به مصر باستان و آشوری ها آمده. پیش از همه این اتفاقات اخیر، رفح گذرگاهی زمینی از سوی غزه به جهان بیرون به حساب می آمد. جمعیت رفح قبل از آنکه اسراییل به غزه حمله کند به 300 هزار نفر هم نمی رسید اما حالا بیش از یک میلیون و 300 هزار نفر دیگر به آن اضافه شده و تعداد فلسطینی هایی که در آنجا سکونت داده شده اند، به یک میلیون و 400 هزار نفر می رسد. این تعداد در منطقه ای به وسعت 63 کیلومتر اسکان داده شده اند. رفح از شمال به خان یونس و از جنوب به اراضی مصر و از غرب به دریای مدیترانه و از شرق به منطقه موسوم به خط سبز منتهی می شود که حد فاصل مناطق فلسطینی سال 1967 و اراضی اشغالی است. قسمت بزرگی از رفح خط ساحلی است و صحرای سینا را هم در کنار خودش دارد. نوار غزه از سال 1948 تا 1967 تحت کنترل مصر بود و بعد از 1967 به اشغال اسراییل درآمد و این رژیم تا 40 سال پیش که در پی فشار بین المللی ناچار به خروج از غزه شد، بر این منطقه سیطره داشت. در 2001 کنترل گذرگاه رفح دوباره به دست اسراییلی ها افتاد و این وضعیت تا چهار سال بعد ادامه پیدا کرد. نخستین اردوگاه فلسطینیان در رفح در سال 1949 میلادی برپا شد. اما اسراییل از اوایل دهه هفتاد، یک محله در جنوب با نام محله برزیل و یک محله در شمال با نام تل السطلان را برای اسکان پناهندگان فلسطینی اختصاص داد.

4- مهم ترین اهمیت گذرگاه رفح درحال حاضر به این دلیل است که نزدیک به یک و نیم میلیون نفر در همین ناحیه کوچک و محدود پناه گرفته اند. اما علاوه بر این گذرگاه رفح دروازه ورود کالاها و کمک های بشردوستانه از جمله مواد غذایی و مواد اولیه، دارو و تجهیزات پزشکی و … به نوار غزه است. حتی در مواقعی امکان تجارت اهالی غزه با بیرون از این باریکه، با اجازه مصر به وجود می آمد. اما برای تلاویو، تسلط بر رفح به معنای تسلط بر نوار غزه است. نتانیاهو، رفح را آخرین سنگر حماس می داند و این باور را ایجاد کرده که اگر حمله به رفح را ادامه دهد، حماس را از بین خواهد برد.

5– الجزیره در گزارش روز هفت می خبر از تحولاتی در آمریکا پس از حمله به رفح داد و نوشت دولت ایالات متحده فروش هزاران سلاح هوشمند و دقیق به متحد خود اسراییل را در بحبوحه جنگ غزه به تعویق انداخته است. بعد از انتشار این گزارش، وال استریت ژورنال هم پا پیش گذاشت. یک مقام کنگره که با روند فروش تسلیحات آشنا است به وال استریت ژورنال گفت: این اقدامی غیرعادی است؛ به ویژه برای اسراییل و به ویژه در زمان جنگ. این مقام گفت، با این حال از دلیل تاخیر بی اطلاع هستند. ست بیندر کارشناس فروش تسلیحات ایالات متحده در مرکز دموکراسی خاورمیانه، به وال استریت گفت که اگر تاخیر عمدی باشد، این اولین نمونه از زمان شروع این جنگ بود که دولت چنین اقدامی را درباره سلاح هایی که می دانیم در غزه استفاده می شود، انجام داد. یک مقام دولتی آمریکا به شبکه سی بی اس گفته محموله نظامی که ایالات متحده ارسالش را به تعویق انداخته این محموله شامل هزار و 800 بمب دو هزار پوندی یا 907 کیلوگرمی و هزار و 700 بمب 500 پوندی یا226 کیلوگرمی بوده است.

6- به گفته رسانه های اسراییلی لشکر گفعاتی ماموریت حمله به رفح را برعهده دارد. گفعاتی یا جفعاتی، یکی از سه لشکر اصلی رژیم صهیونیستی است که از نیروهای زبده و بسیار مجهز تشکیل شده. جفعاتی یک تیپ پیاده نظام در ارتش رژیم صهیونیستی است که در سال 1948 تاسیس شد. این تیپ در درگیری های رژیم صهیونیستی در جبهه های مختلف شرکت کرده است. تعدادی از سربازان این تیپ در درگیری های غزه کشته شده اند.

7- این نخستین بار نیست که رفح مورد هجوم قرار می گیرد. اما به نظر می رسد یکی از خطرناک ترین جملات به این ناحیه، مربوط به امسال باشد. پیش از این اسراییل در سال های 2008 و 2014 هم حملاتی را به بهانه اینکه راکت های فلسطینی از رفح به سمت سرزمین های اشغالی شلیک می شوند، تدارک دیده بود که قربانیان نسبتا زیادی داشت.

8- تلاویو می گوید حمله به رفح محدود است. این یعنی نتانیاهو در مقابل دوستان غربی اش مدعی شده قرار نیست حمله گسترده و همه جانبه ای در رفح انجام دهد. با این حال، همین حالا آمارهایی از کشته شدن غیرنظامیان وجود دارد. اما دولت بایدن ظاهرا از پدیده حمله محدود به رفح، چندان بدش نیامده است. دو مقام آمریکایی به آکسیوس گفته اند، کاخ سفید فکر می کند که عملیات اسراییل برای تصرف گذرگاه رفح از خط قرمز رییس جمهور بایدن که می تواند منجر به تغییر در سیاست آمریکا در قبال جنگ غزه شود، عبور نمی کند. به هرحال از آنجایی که رفح به عنوان مکانی امن برای فلسطینی هایی که از غزه گریخته بودند به حساب می آید، ناظران معتقدند اقدام نتانیاهو در حمله به آن در آینده می تواند برایش بسیار گران تمام شده یا از آنجایی که ظن نسل کشی وجود دارد او را در مقابل دادگاه های بین المللی قرار دهد.

311312