روایتی ناگفته از نقش شهید رییسی در تحقق وعده شفافیت اقتصادی

مدیرکل دفتر امور شرکتهای دولتی وزارت اقتصاد گفت: شهید آیت الله رییسی نقش مهمی در انتشار صورتهای مالی شرکتهای دولتی داشتند و اگر حمایت ها و پیگیری های ایشان نبود، وزارت اقتصاد نمی توانست این کار را به سرانجام برساند.

محمد عنبری مدیرکل دفتر امور شرکتهای دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی در گفت وگو با ویکی بلاگ با اشاره به تعابیر مهمی که رهبر معظم انقلاب در طول دوره دولت سیزدهم و بخصوص بعد از شهادت آیت الله رییسی درباره ایشان بکار بردند، گفت: رییس جمهور شهید، صادقانه و با تمام توانش به دنبال خدمت به مردم بود و هیچ فرصتی را در این زمینه از دست نمی داد.

شفافیت اقتصادی در نگاه شهید رییسی

عنبری با اشاره به اینکه دولت سیزدهم با ریاست و راهبری شهید رییسی دستاوردهای مهمی در حوزه شفافیت اقتصادی داشت که تاکنون کمتر درباره نقش رییس جمهور شهید در تحقق آنها برای مردم گفته شده است، افزود: یکی از مهمترین دستاوردهای این حوزه، انتشار صورتهای مالی شرکتهای دولتی بود که با پیگیری و حمایت آیت الله رییسی و برای اولین بار، اجرایی شد.

مدیرکل دفتر امور شرکتهای دولتی وزارت اقتصاد ادامه داد: مهمترین ابزار برای بررسی وضعیت هر شرکتی از جمله شرکت های دولتی، صورت های مالی حسابرسی شده آن است زیرا صورت های مالی حاوی اطلاعات جامعی از میزان دارایی ها، بدهی ها، درآمدها، هزینه ها و سودآوری یا زیاندهی شرکت ها بوده و تصویر واقعی از عملکرد شرکت ها را افشا می کند.

تا قبل از دولت سیزدهم، نمایندگان هم دسترسی به صورت های مالی شرکت های نداشتند

عنبری با تاکید بر اینکه تا قبل از دولت سیزدهم، دسترسی به صورت های مالی شرکت های دولتی آنقدر سخت بود که حتی نمایندگان مجلس برای دسترسی به این صورت های مالی مجبور بودند از وزرا مستقیما پیگیری کنند، اظهار داشت: با پیروزی آیت الله رییسی در انتخابات ریاست جمهوری و تشکیل دولت سیزدهم، اوضاع تغییر کرد و شفافیت عملکرد شرکت های دولتی از طریق انتشار عمومی صورت های مالی آنها در دستور کار قرار گرفت.

نقشه ملی پیشگیری و مقابله با فساد اداری و اقتصادی

مدیرکل دفتر امور شرکتهای دولتی وزارت اقتصاد با اشاره به اینکه «مبارزه با فساد» یکی از شعارهای اصلی آیت الله رییسی رییس جمهور منتخب در ایام تبلیغات انتخابات سال 1400 بود، اضافه کرد: در راستای اجرایی شدن همین موضوع، رییس جمهور منتخب در تاریخ 22 تیرماه 1400، جلسه ای با حضور کمیته ای متشکل از روسای دستگاه های نظارتی و اطلاعاتی کشور برگزار کرد و این تلاش ها نهایتا منجر به تصویب «نقشه ملی پیشگیری و مقابله با فساد اداری و اقتصادی» در جلسه هییت دولت در تاریخ 24 شهریورماه 1400 شد.

عنبری افزود: از آنجایی که شهید رییسی به درستی می دانست که علی رغم همه ابزارهایی که دولت و قوه قضاییه برای مبارزه با فساد دارند، این امر مهم بدون نظارت عمومی ممکن نخواهد بود، اولین اصل از اصول دوازده گانه این نقشه ملی، «شفاف سازی» بود که عبارت بود از: «تولید و ارایه اطلاعات صحیح، دقیق، به موقع و مرتبط به مراجع ذی صلاح و مردم به ویژه در حوزه فعالیت های اقتصادی و تامین اشراف دولت».

مدیرکل دفتر امور شرکتهای دولتی وزارت اقتصاد اظهار داشت: در همین راستا، آقای خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی در برنامه گفتگوی ویژه خبری مورخ 14 شهریور 1400 به مردم قول داد که کلیه اطلاعات و صورت وضعیت شرکت های دولتی، بانک ها و بیمه ها را همانند شرکت های بورسی در سامانه کدال و به صورت شفاف به مردم ارایه می کنیم.

عنبری ادامه داد: دکتر خاندوزی در راستای تحقق همین وعده اش و همچنین اجرای استراتژی کلان دولت سیزدهم مبنی بر شفاف سازی، نامه ای در تاریخ 15 شهریورماه، به آیت الله رییسی نوشت و در این نامه ضمن اعلام این خبر که صورت های مالی شرکتهای دولتی زیرمجموعه وزارت امور اقتصادی و دارایی تا پایان شهریورماه در سامانه کدال منتشر می شود، از آمادگی این وزارتخانه برای انتشار صورتهای مالی سایر شرکتهای دولتی خبر داد و از آقای رییس جمهور برای اجرایی کردن این اقدام، کسب تکلیف کرد.

مدیرکل دفتر امور شرکتهای دولتی وزارت اقتصاد با اشاره به فشار کاری بالای رییس جمهور شهید بخصوص در ماه های ابتدایی تشکیل دولت گفت: با این وجود، کمتر از یک هفته بعد و در تاریخ 21 شهریورماه 1400، پاسخ رییس جمهور به آقای خاندوزی رسید.

آیت الله رییسی نوشت: «با توجه به حسن شفافیت و در اجرای قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات با رعایت ضوابط قانونی و مصالح اقتصادی با پیشنهاد موافقت می شود».

هدف اصلی از انتشار صورت های مالی شرکت های دولتی

عنبری با تاکید بر اینکه هدف اصلی از انتشار صورت های مالی شرکت های دولتی، افزایش شفافیت اطلاعات این شرکت ها با هدف بهبود کیفیت حکمرانی دارایی های دولت است، اضافه کرد: در واقع، انتشار صورت های مالی زمینه اصلاح عملکرد شرکت های دولتی را فراهم خواهد کرد مثلا موجب می شود که مدیران موفق که توانسته اند کارایی شرکت را افزایش دهند از مدیران ناموفق شناسایی و تفکیک شوند، تا در انتصاب های بعدی از مدیرانی استفاده شود که دارای عملکرد قابل قبولی هستند و مدیران ناکارآمد تدریجاً از چرخه مدیریتی این شرکتها حذف شوند.

مدیرکل دفتر امور شرکتهای دولتی وزارت اقتصاد با اشاره به اینکه با توجه به وعده ای که وزیر امور اقتصادی و دارایی به رییس جمهور و مردم داده بود، صورتهای مالی شرکتهای دولتی زیرمجموعه این وزارتخانه از جمله بانک ها و بیمه های دولتی در روزهای پایانی شهریورماه 1400 در سامانه کدال منتشر شد، اظهار داشت: علی رغم موافقت رییس جمهور با درخواست وزیر اقتصاد برای انتشار عمومی صورتهای مالی همه شرکتهای دولتی در سامانه کدال، بسیاری از این شرکتها تمایلی به این امر نداشتند و برای جلوگیری از تحقق آن، وزارت امور اقتصادی و دارایی را تحت فشار قرار داده بودند.

عنبری ادامه داد: با این وجود، آیت الله رییسی به صورت جدی به دنبال تحقق این موضوع و خروج شرکتهای دولتی از فضای غیرشفاف بود. به همین دلیل، حجت الاسلام حسن درویشیان رییس دفتر بازرسی و نماینده ویژه رییس جمهور در  امر مبارزه با فساد در تاریخ 16 اسفندماه 1400 با ارسال نامه ای به خاندوزی با استناد به بند 1 اصول حاکم بر «نقشه ملی پیشگیری و مقابله با فساد اداری و اقتصادی» خواستار تداوم و استقامت وزارت امور اقتصادی و دارایی در امر انتشار صورتهای مالی سال های 1398 و 1399 شرکتهای دولتی در سامانه کدال شد و بر رویه پیش گرفته شده صحه گذاشت.

مدیرکل دفتر امور شرکتهای دولتی وزارت اقتصاد اضافه کرد: همین نامه رییس دفتر بازرسی و نماینده ویژه رییس جمهور در  امر مبارزه با فساد به وزیر اقتصاد در کنار تلاش موفقیت آمیز این وزارتخانه در جریان بررسی تبصره 2 لایحه بودجه 1401 در مجلس شورای اسلامی مبنی بر تبدیل شدن این موضوع به تکلیف قانونی این وزارتخانه در قالب جزء (1) بند (م) تبصره (2) قانون بودجه سال 1401 کل کشور، فضای لازم برای این امر را فراهم کرد و نهایتا در اواخر فروردین ماه 1401 و برای اولین بار، مجموعا 621 صورت های مالی شرکتهای دولتی در سامانه کدال منتشر شد که شامل 312 صورت های مالی سال 1399 و 309 صورت های مالی سال 1398 می شدند.

گفتمان سازی شهید رییسی به شفافیت شرکت های دولتی کمک کرد

عنبری با اشاره به اینکه بعد از این اقدام وزارت اقتصاد، بارها رییس جمهور در سخنرانی های مختلف از موضوع انتشار صورتهای مالی شرکتهای دولتی به عنوان یکی از دستاوردهای مهم دولت در زمینه ایجاد شفافیت و مبارزه با فساد یاد کرد و همین اقدام آیت الله رییسی موجب ایجاد فضای مناسب در داخل دولت برای تداوم و گسترش این امر شد، گفت: در همین راستا، وزارت امور اقتصادی و دارایی در مهرماه و دی ماه و اسفندماه 1401 اقدام به انتشار 1124 صورتهای مالی سال 1400 شرکتهای دولتی و شرکت های بخش عمومی در سامانه کدال کرد. شرکتهای بخش عمومی شامل شرکت های زیرمجموعه بانکها و بیمه های دولتی، شرکت های زیرمجموعه موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، شرکت های زیرمجموعه مناطق آزاد، شرکت های تحت نظارت دولت و فدراسیون ها می شدند.

مدیرکل دفتر امور شرکتهای دولتی وزارت اقتصاد ادامه داد: پیرو تاکیدات رییس جمهور و همچنین تصویب جزء (1) بند (ج) تبصره (2)  قانون بودجه سال 1402 کل کشور که مجددا وزارت امور اقتصادی و دارایی را مکلف به انتشار صورت های مالی شرکت های دولتی و شرکتهای بخش عمومی کرده بود،  این وزارتخانه در سال 1402 و طی دو مرحله در آبان ماه و اسفندماه، مجموعا صورتهای مالی سال 1401 متعلق به 2005 شرکت دولتی یا شرکت بخش عمومی را در سامانه کدال منتشر کرد و چرخه انتشار و شناسایی این شرکت ها برای همیشه تکمیل شد.

عنبری با تاکید بر اینکه روند فزاینده شفاف سازی عملکرد شرکتهای دولتی و شرکتهای بخش عمومی در کشور بدون حمایت رییس جمهور محقق نمی شد، اظهار داشت: آیت الله رییسی صرفا به حمایت عمومی و رسانه ای از این اقدام وزارت امور اقتصادی و دارایی اکتفا نکرد و اقدامات دیگری هم در این زمینه انجام داد. به عنوان مثال، رییس جمهور در جلسه هییت دولت مورخ 7/8/1402 دستور داد: «اقدامات وزارت امور اقتصادی و دارایی در زمینه شفاف سازی عملکرد شرکتهای دولتی و انتشار صورتهای مالی آنها استمرار و تثبیت شود».

کنترل میدانی شهید رییسی از ابرپروژه شفافیت شرکت های دولتی

مدیرکل دفتر امور شرکتهای دولتی وزارت اقتصاد با اشاره به اینکه آیت الله رییسی اعتقاد داشت شفاف سازی عملکرد شرکتهای دولتی و تامین اشراف دولت در این زمینه از لوازم اصلی مبارزه با فساد در کشور است، ادامه داد: به همین خاطر، رییس جمهور برای رونمایی از درختواره های شرکتهای تحت کنترل دولت به تفکیک وزارتخانه ها که توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه شده بود، در تاریخ 27 آذرماه 1402 به این وزارتخانه آمد و از نزدیک در جریان این اقدام وزارت اقتصاد قرار گرفت. در قالب این 14 درختواره که برای اولین بار در مجموعه دولت تهیه شده بود، 1941 شرکت تحت کنترل و 807 شرکت غیرکنترلی زیرمجموعه وزارتخانه های مختلف شناسایی شدند.

تا قبل از دولت سیزدهم بانک اطلاعاتی شرکت های دولتی وجود نداشت

عنبری با اشاره به اینکه تا قبل از دولت سیزدهم، یک بانک اطلاعاتی متمرکز و جامع و به روز از شرکتهای دولتی در داخل دولت وجود نداشت، افزود: به همین دلیل، استعلام اطلاعات شرکتها از مراجع مختلف صورت می گرفت. ضمن اینکه امکان رصد، پایش و ارزیابی وضعیت شرکتهای دولتی و مدیران آنها برای مجموعه دولت فراهم نبود. با هدف رفع این مشکل و با همت وزارت اقتصاد، نسخه جدید سامانه یکپارچه اطلاعات شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی غیر دولتی (سماب) در تیرماه 1401 استقرار پیدا کرد.

مدیرکل دفتر امور شرکتهای دولتی وزارت اقتصاد ادامه داد: رییس جمهور با حمایت از تصویب یکی از بندهای تبصره 2 قوانین بودجه سنواتی مبنی بر الزام شرکتهای دولتی و شرکتهای بخش عمومی مبنی بر الزام ثبت و بروزرسانی اطلاعات در سامانه یکپارچه اطلاعات شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی غیر دولتی (سماب) مستقر در وزارت امور اقتصادی و دارایی به صورت هر سه ماه یکبار، زمینه لازم برای تکمیل این سامانه را فراهم کرد.

عنبری اضافه کرد: آیت الله رییسی در جریان بازدید از وزارت امور اقتصادی و دارایی در تاریخ 27 آذرماه سال گذشته، در جریان آخرین وضعیت سامانه سماب هم قرار گرفت و این پیام را به زیرمجموعه های دولت منتقل کرد که تکمیل و بروزرسانی مستمر این سامانه جزو اولویت های دولت سیزدهم قرار دارد.

مدیرکل دفتر امور شرکتهای دولتی وزارت اقتصاد در پایان تاکید کرد: انشالله می کوشیم این راه را با قوت بیشتر به منظور تحقق کامل وعده های رییس جمهور شهید ادامه دهیم.

پایان خبر ویکی بلاگ