سرطان غدد لنفاوی یا لنفوم نوعی سرطان است که در سلول‌های سیستم لنفاوی ایجاد می‌شود. سیستم لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن است که شامل غدد لنفاوی، طحال، مغز استخوان و عروق لنفاوی می‌شود. لنفوم‌ها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: لنفوم هوچکین و لنفوم غیرهوچکین. هر یک از این انواع لنفوم به‌طور متفاوتی پیشرفت می‌کنند و روش‌های درمانی متفاوتی دارند.

لنفوم زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های لنفاوی (معروف به لنفوسیت‌ها) به‌طور غیرعادی رشد کرده و تقسیم می‌شوند. این رشد کنترل‌نشده منجر به تجمع سلول‌های سرطانی در غدد لنفاوی و سایر قسمت‌های سیستم لنفاوی می‌شود که در نهایت می‌تواند به سایر بخش‌های بدن نیز گسترش یابد.

علائم سرطان غدد لنفاوی

علائم لنفوم ممکن است بسته به نوع و مرحله بیماری متفاوت باشد، اما برخی از شایع‌ترین علائم شامل موارد زیر هستند:

1. تورم بدون درد در غدد لنفاوی
2. تب مکرر یا طولانی‌مدت
3. تعریق شبانه
4. کاهش وزن غیرمنتظره
5. خستگی شدید
6. خارش یا بثورات پوستی

عوامل خطر برای ابتلا به سرطان غدد لنفاوی

چندین عامل می‌توانند خطر ابتلا به سرطان غدد لنفاوی را افزایش دهند. این عوامل شامل:

 

• سن: لنفوم هوچکین بیشتر در جوانان و بزرگسالان جوان رخ می‌دهد، در حالی که لنفوم غیرهوچکین در افراد بالای 60 سال شایع‌تر است.
• ضعف سیستم ایمنی: افراد با سیستم ایمنی ضعیف یا افرادی که به دلیل پیوند عضو یا بیماری‌های خودایمنی داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض خطر لنفوم هستند.
• عفونت‌های خاص: برخی عفونت‌ها مانند ویروس اپشتین بار (EBV) یا ویروس HIV می‌توانند خطر ابتلا به لنفوم را افزایش دهند.
• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی: قرار گرفتن مداوم در معرض مواد شیمیایی مانند سموم صنعتی و آفت‌کش‌ها ممکن است خطر ابتلا به لنفوم را افزایش دهد.

روش‌های تشخیص سرطان غدد لنفاوی

تشخیص سرطان غدد لنفاوی نیازمند بررسی‌های پزشکی دقیق است. پزشکان از چندین روش برای تشخیص این نوع سرطان استفاده می‌کنند:

 

• معاینه فیزیکی: پزشک در ابتدا غدد لنفاوی متورم را بررسی می‌کند. وجود غدد لنفاوی بزرگ‌شده در گردن، زیر بغل یا کشاله ران می‌تواند از نشانه‌های اولیه لنفوم باشد.
• آزمایش خون: آزمایش خون برای بررسی عملکرد کلی بدن و سطح لنفوسیت‌ها انجام می‌شود.
• بیوپسی: بیوپسی یا نمونه‌برداری از غدد لنفاوی متورم، یکی از اصلی‌ترین روش‌های تشخیص لنفوم است.
• تصویربرداری: روش‌های تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن (CT)، ام‌آر‌آی (MRI) یا PET اسکن برای بررسی وسعت و محل انتشار سرطان به‌کار می‌روند.
• آزمایش مغز استخوان: در برخی موارد، پزشک ممکن است از مغز استخوان بیمار نمونه‌برداری کند تا ببیند آیا سلول‌های سرطانی به مغز استخوان گسترش یافته‌اند یا خیر.

مراحل سرطان غدد لنفاوی

سرطان غدد لنفاوی بر اساس میزان گسترش در بدن به چهار مرحله تقسیم می‌شود:

 

• مرحله 1: سرطان تنها در یک غده لنفاوی یا یک ناحیه محدود از بدن قرار دارد.
• مرحله 2: سرطان در دو یا چند غده لنفاوی در یک طرف دیافراگم (بالا یا پایین) مشاهده می‌شود.
• مرحله 3: سرطان در غدد لنفاوی بالا و پایین دیافراگم گسترش یافته است.
• مرحله 4: سرطان به اعضای خارج از سیستم لنفاوی مانند کبد، ریه‌ها یا مغز استخوان گسترش یافته است.

روش‌های درمان سرطان غدد لنفاوی

درمان لنفوم به نوع، مرحله و وضعیت سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. روش‌های درمانی رایج عبارتند از:

• شیمی‌درمانی: شیمی‌درمانی یکی از رایج‌ترین روش‌های درمان لنفوم است.
• پرتودرمانی:‌ از اشعه‌های پرانرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند.
• ایمنی‌درمانی: با تقویت سیستم ایمنی بدن به آن کمک می‌کند تا با سلول‌های سرطانی مبارزه کند.

جمع‌بندی

سرطان غدد لنفاوی یا لنفوم نوعی سرطان سیستم ایمنی بدن است که می‌تواند به‌طور گسترده در بدن گسترش یابد. علائم این بیماری شامل تورم غدد لنفاوی، تب، کاهش وزن و خستگی شدید است. تشخیص دقیق لنفوم از طریق معاینه فیزیکی، آزمایش‌های خون، بیوپسی و تصویربرداری انجام می‌شود. با استفاده از روش‌های درمانی مانند شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و ایمنی‌درمانی می‌توان بهبود قابل‌توجهی در بیماران ایجاد کرد، به‌ویژه اگر بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود. مراقبت از سلامتی و پیگیری علائم مشکوک می‌تواند به تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر توسط بهترین دکترهای متخصص خون و سرطان کمک کند.