ico در ارز دیجیتال چیست

ICO در ارز دیجیتال، یا همان عرضه اولیه سکه، روشی برای جذب سرمایه پروژه های بلاک چینی است که در آن سرمایه گذاران در ازای پرداخت رمزارز یا فیات، توکن های جدید دریافت می کنند. این فرآیند به نوعی پیش فروش توکن محسوب می شود.

این شیوه نوآورانه، که از مفهوم عرضه اولیه سهام در بازارهای مالی سنتی الهام گرفته شده، بستری را برای استارتاپ ها و پروژه های نوپا فراهم می کند تا سرمایه لازم برای توسعه ایده های خود را جمع آوری کنند. در دنیای ارز دیجیتال، ICOها به سرعت به یکی از محبوب ترین روش های جذب سرمایه تبدیل شدند و نقش مهمی در رشد و گسترش پروژه های مبتنی بر بلاک چین ایفا کردند. این مقاله به بررسی جامع ICO، انواع آن، نحوه عملکرد، تاریخچه، مزایا و معایب، و همچنین جایگزین های آن می پردازد تا درک عمیقی از این پدیده به دست آید.

ICO چیست

ICO مخفف عبارت Initial Coin Offering و به معنای عرضه اولیه سکه است. این مفهوم معادل عرضه اولیه سهام (IPO) در بازار سنتی است، اما با این تفاوت که به جای سهام، توکن های ارز دیجیتال یک پروژه جدید به سرمایه گذاران عرضه می شود. در واقع، ICO نوعی جمع سپاری (Crowdfunding) است که در آن یک پروژه بلاک چینی، در ازای جذب سرمایه از سرمایه گذاران، به آن ها توکن یا کوین اختصاص می دهد.

هدف اصلی از برگزاری ICO، تامین مالی برای توسعه یک پروژه، محصول یا خدمت جدید در اکوسیستم ارزهای دیجیتال است. سرمایه گذاران با خرید این توکن ها، عملاً در مراحل اولیه یک پروژه سرمایه گذاری می کنند و امیدوارند با موفقیت پروژه، ارزش توکن هایشان نیز افزایش یابد. این توکن ها می توانند کاربردهای مختلفی داشته باشند؛ از حق رای در شبکه گرفته تا دسترسی به خدمات یا محصولات پروژه.

یکی از مشهورترین و موفق ترین ICOهای تاریخ، عرضه اولیه اتریوم در سال ۲۰۱۴ بود. در این رویداد، اتریوم توانست با فروش بیش از ۶۰ میلیون واحد اتر (ETH) با قیمت ۰.۳ دلار برای هر واحد، سرمایه قابل توجهی را جذب کند که این سرمایه به توسعه یکی از بزرگترین پلتفرم های بلاک چینی جهان منجر شد. این مثال نشان دهنده پتانسیل عظیم ICOها در تامین مالی و رشد پروژه های نوظهور است.

انواع ICO

عرضه اولیه سکه (ICO) را می توان بر اساس معیارهای مختلفی دسته بندی کرد که هر یک ویژگی های خاص خود را دارند. یکی از رایج ترین دسته بندی ها بر اساس نحوه جمع آوری سرمایه است که به دو نوع عمومی و خصوصی تقسیم می شود. ICO عمومی به گونه ای طراحی شده است که هر فرد یا نهادی می تواند در آن شرکت کند. این نوع عرضه ها معمولاً در بستر صرافی های ارز دیجیتال انجام می شوند و پس از اتمام دوره عرضه، توکن ها طی یک بازه زمانی مشخص به کیف پول سرمایه گذاران واریز می گردد.

در مقابل، ICO خصوصی مختص سرمایه گذاران بزرگ، نهادهای مالی یا شرکت های سرمایه گذاری خطرپذیر است. این نوع عرضه ها معمولاً برای پروژه هایی برگزار می شوند که به دنبال جذب سرمایه های کلان و همکاری با سرمایه گذاران استراتژیک هستند. به عنوان مثال، پروژه شبکه آزاد تلگرام (TON) دو عرضه اولیه خصوصی را در سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ برگزار کرد که به دلیل مسائل قانونی، سرمایه های جذب شده مجبور به بازگردانده شدند.

علاوه بر این، ICOها را می توان بر اساس ساختار تخصیص توکن ها نیز به سه دسته اصلی تقسیم کرد. دسته اول، عرضه ثابت با قیمت ثابت است که در آن شرکت برگزارکننده، یک هدف مشخص برای جذب سرمایه تعیین می کند و قیمت هر توکن و مقدار کل عرضه در ICO ثابت است. دسته دوم، عرضه ثابت با قیمت متغیر است؛ در این حالت، مقدار عرضه توکن ها ثابت است، اما هدف نهایی جذب سرمایه متغیر است و میزان نهایی سرمایه جذب شده، قیمت نهایی توکن ها را تعیین می کند.

دسته سوم نیز عرضه متغیر با قیمت ثابت است که در آن قیمت هر توکن ثابت است، اما مقدار عرضه متغیر است؛ به این معنا که مقدار سرمایه جذب شده، میزان توکن عرضه شده را تعیین می کند. این تنوع در ساختارها به پروژه ها امکان می دهد تا مدل جمع آوری سرمایه خود را بر اساس اهداف و نیازهایشان تنظیم کنند و انعطاف پذیری بیشتری در فرآیند تامین مالی داشته باشند.

ICO چطور کار می کند

ICO به عنوان یک روش جذب سرمایه برای پروژه های بلاک چینی، سازوکاری شبیه به عرضه اولیه سهام دارد، اما با تفاوت های اساسی در جزئیات عملیاتی. فرآیند یک ICO معمولاً شامل چند مرحله کلیدی است که از انتشار سند فنی تا توزیع نهایی توکن ها را در بر می گیرد.

مراحل عرضه اولیه ico

اولین گام در هر عرضه اولیه سکه، انتشار یک وایت پیپر (Whitepaper) است. این سند جامع، به منزله طرح کسب وکار پروژه عمل می کند و شامل تمام جزئیات فنی، اهداف پروژه، نقشه راه، تیم توسعه دهنده، مدل توکنومیکس (نحوه توزیع و کاربرد توکن ها) و مدت زمان برگزاری ICO است. سرمایه گذاران بالقوه با مطالعه دقیق این وایت پیپر، تصمیم به سرمایه گذاری می گیرند. شفافیت و کیفیت وایت پیپر نقش حیاتی در جلب اعتماد سرمایه گذاران دارد.

پس از انتشار وایت پیپر و انجام مراحل بازاریابی، یک بازه زمانی مشخص برای برگزاری کمپین عرضه اولیه تعیین می شود. در این مرحله، سرمایه گذاران با استفاده از ارز دیجیتال (مانند بیت کوین یا اتریوم) یا حتی در برخی موارد ارز فیات، مبلغ مورد نظر خود را سرمایه گذاری می کنند. در این فاز، معمولاً هیچ توکنی به طور مستقیم به افراد تعلق نمی گیرد و صرفاً سرمایه از آن ها اخذ می شود. این مرحله نیازمند بسترهای امن برای دریافت وجوه و ثبت اطلاعات سرمایه گذاران است.

گام نهایی، پرداخت و توزیع توکن ها است. اگر پروژه موفق به جذب سرمایه کافی و رسیدن به هدف تعیین شده (Soft Cap) شود، بر اساس قرارداد هوشمند و توافقات قبلی، توکن ها به کیف پول های اعلام شده توسط سرمایه گذاران واریز خواهد شد. در صورتی که سرمایه جذب شده کمتر از حداقل هدف پروژه باشد (و به Hard Cap نرسد)، معمولاً وجوه به سرمایه گذاران بازگردانده می شود. این فرآیند مکانیزم های خودکار و شفافی را از طریق قراردادهای هوشمند بر بستر بلاک چین دنبال می کند.

چه کسی می تواند ICO عرضه کند

در حال حاضر، هیچ نهاد قانون گذاری جهانی مشخصی برای ICOها وجود ندارد و این موضوع به این معناست که تقریباً هر فرد یا تیمی می تواند اقدام به برگزاری یک عرضه اولیه سکه کند. این آزادی عمل، اگرچه در ابتدا به نوآوری و رشد سریع پروژه های بلاک چینی کمک کرد، اما به مرور زمان به یکی از بزرگترین نقاط ضعف این روش جذب سرمایه تبدیل شد. نبود قانون گذاری جامع و یکپارچه، راه را برای سوءاستفاده ها و کلاهبرداری های متعدد باز کرد.

ایالات متحده تنها کشوری است که تلاش هایی برای وضع قوانین محدودکننده در این زمینه انجام داده است، اما این قوانین نیز هنوز به طور کامل توسعه نیافته و فراگیر نیستند. در نتیجه، در اکثر نقاط جهان، منع خاصی برای برگزاری ICO وجود ندارد. این شرایط باعث می شود که سرمایه گذاران با ریسک بالایی مواجه باشند و تشخیص پروژه های معتبر از کلاهبرداری ها بسیار دشوار گردد.

طبق تحقیقات انجام شده، درصد قابل توجهی از ICOهایی که در سال های اوج (مانند ۲۰۱۷) معرفی شدند، یا پروژه های کلاهبرداری بوده اند یا پس از عدم موفقیت، رها شده اند. این آمار نگران کننده، لزوم دقت و تحقیق فراوان پیش از سرمایه گذاری در هر ICO را گوشزد می کند. عدم نظارت نهادهای مالی و قضایی، باعث شده که امنیت سرمایه گذاران در این حوزه به شدت پایین باشد و اعتماد عمومی به این روش سرمایه گذاری کاهش یابد. این وضعیت، نیاز به جایگزین های امن تر و قانون گذاری شده تر را بیش از پیش نمایان ساخت.

تاریخچه ICOها

تاریخچه ICOها به اوایل دهه ۲۰۱۰ بازمی گردد و نمایانگر سیر تحول روش های جذب سرمایه در فضای ارز دیجیتال است. اولین عرضه اولیه کوین تاریخ، متعلق به پروژه مسترکوین (Mastercoin) بود که در جولای ۲۰۱۳ برگزار شد. این رویداد، راه را برای پروژه های بعدی باز کرد و نشان داد که پتانسیل جمع آوری سرمایه از طریق فروش توکن های دیجیتال وجود دارد. پس از مسترکوین، اتریوم در سال ۲۰۱۴ با برگزاری ICO خود، توانست بیش از ۳۱۰۰۰ بیت کوین جذب کند که این موفقیت، توجهات بسیاری را به این روش جلب کرد و آن را به یکی از مهم ترین ICOهای اولیه تبدیل نمود.

دوران اوج ICOها

سال های ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۸ را می توان دوران اوج و به اصطلاح هایپ ICOها نامید. در این دوره، بازار ارز دیجیتال شاهد رشد بی سابقه ای بود و میلیون ها دلار از طریق عرضه های اولیه سکه به جیب پروژه ها سرازیر می شد. تب و تاب سرمایه گذاری در ICOها به حدی رسید که سلبریتی ها و افراد تأثیرگذار در حوزه های مختلف نیز به تبلیغ این پروژه ها روی آوردند و به دنبال جذب سرمایه گذاران بیشتری بودند.

با این حال، این دوران اوج، روی تاریک خود را نیز داشت. بخش بزرگی از این عرضه های اولیه، پروژه های کلاهبرداری بودند که با وعده های سودهای نجومی، سرمایه های زیادی را جذب کرده و سپس ناپدید می شدند. این موضوع باعث شد که پای سلبریتی هایی مانند فلوید میودر، استیون سیگال و دیجی خالد نیز به پرونده های قضایی مرتبط با تبلیغ ICOهای کلاهبرداری باز شود. یکی از مشهورترین موارد، پروژه سنترا تک (Centra Tech) بود که در سال ۲۰۱۷ بیش از ۳۰ میلیون دلار با تکیه بر تبلیغات سلبریتی ها جذب کرد و در نهایت به کلاهبرداری محکوم شد.

با شروع بازار نزولی ارز دیجیتال در سال ۲۰۱۸ و افزایش موانع قانونی و تشدید کلاهبرداری ها، علاقه سرمایه گذاران به ICOها به تدریج کاهش یافت. این روند نزولی، نیاز به روش های جذب سرمایه امن تر و قانون گذاری شده تر را برجسته کرد و راه را برای جایگزین هایی مانند IEOها (عرضه اولیه صرافی) هموار ساخت؛ چرا که در IEOها، صرافی های معتبر نقش واسطه را ایفا می کنند و پیش از عرضه، اعتبار پروژه را بررسی می نمایند.

بهترین ICOهای تاریخ

با وجود تعداد بالای ICOهای کلاهبرداری، چندین پروژه موفق نیز از طریق این روش جذب سرمایه توانستند به جایگاه های برجسته ای در دنیای ارز دیجیتال دست یابند. این پروژه ها نمونه های درخشانی از پتانسیل واقعی ICOها در تامین مالی نوآوری ها هستند.

بدون شک، اتریوم (ETH) یکی از بهترین و تاثیرگذارترین ICOهای تاریخ است. داستان دومین ارز دیجیتال بزرگ دنیا از یک عرضه اولیه سکه آغاز شد. در این ICO، سرمایه گذاران می توانستند با هر ۰.۳ دلار، یک واحد اتر دریافت کنند. فروش بیش از ۶۰ میلیون واحد اتر در این عرضه اولیه، سرمایه لازم برای توسعه پلتفرم قرارداد هوشمند اتریوم را فراهم کرد که امروزه زیربنای هزاران پروژه دیگر در فضای بلاک چین است.

آیوتا (IOTA) نیز یکی دیگر از نمونه های موفق ICO به شمار می رود. این پروژه، که در حوزه اینترنت اشیا (IoT) فعالیت می کند، با یک وایت پیپر قوی، هدف کاربردی و تیمی متخصص، توانست اعتماد سرمایه گذاران را جلب کند. موفقیت آیوتا نشان داد که پروژه هایی با بنیاد قوی و چشم انداز روشن، می توانند از طریق ICO به موفقیت دست یابند و به عنوان یک بازیگر مهم در اکوسیستم ارزهای دیجیتال شناخته شوند.

پروژه ایاس (EOS) نیز رکوردار جذب سرمایه از طریق ICO است. این پروژه تنها در پنج روز توانست بیش از ۱۸۵ میلیون دلار سرمایه جذب کند که در نوع خود بی سابقه بود. ایاس با تمرکز بر مقیاس پذیری و توسعه برنامه های غیرمتمرکز (dApps)، به یکی از پلتفرم های مهم بلاک چین تبدیل شد. این نمونه ها نشان می دهند که با وجود ریسک های فراوان، ICO در مواردی توانسته است به عنوان یک ابزار قدرتمند برای تامین مالی و رشد پروژه های نوآورانه عمل کند.

مزایا و معایب ICOها

همانند هر روش سرمایه گذاری و جذب سرمایه دیگری، ICOها نیز دارای مجموعه ای از مزایا و معایب هستند که آگاهی از آن ها برای هر سرمایه گذار یا توسعه دهنده ای ضروری است. این نقاط قوت و ضعف، در طول زمان و با تکامل بازار ارز دیجیتال، بیشتر آشکار شده اند.

مزایای ICO

یکی از اصلی ترین مزایای ICOها، ماهیت غیرمتمرکز آن ها است. از آنجایی که بیشتر عرضه های اولیه سکه بر بستر بلاک چین و از طریق قراردادهای هوشمند انجام می شوند، شفافیت و عدم امکان تقلب در نتایج آن ها تضمین می شود. این ویژگی، اعتماد سرمایه گذاران را جلب می کند، زیرا هیچ نهاد مرکزی کنترل فرآیند را در دست ندارد.

ICOها اغلب حول محور یک جامعه کاربری فعال شکل می گیرند. این جوامع، نقش مهمی در بازاریابی و ترویج پروژه ایفا می کنند و به جذب سرمایه گذاران بیشتر کمک می کنند. این رویکرد جمع سپاری، بازاریابی را تسهیل کرده و یک شبکه حمایتی برای پروژه ایجاد می کند. همچنین، شرکت در یک عرضه اولیه سکه به دلیل ماهیت ارز دیجیتال، نقدپذیری بالایی دارد. سرمایه گذاران می توانند به راحتی با استفاده از یک کیف پول دیجیتال در ICO شرکت کنند و در صورت لزوم، توکن های خود را به سرعت معامله کنند.

مهم تر از همه، پتانسیل کسب سود بسیار بالا، یکی از جذاب ترین مزایای ICOهاست. اگر یک ICO درست و موفق برای سرمایه گذاری انتخاب شود، می تواند سودهای چند صد یا حتی چند هزار درصدی را برای سرمایه گذاران به ارمغان بیاورد. مثال اتریوم که در عرضه اولیه خود با قیمت بسیار پایین عرضه شد و اکنون یکی از ارزهای دیجیتال برتر جهان است، گواه این پتانسیل سودآوری بالا است.

معایب ICO

بزرگترین عیب ICOها، مسائل مربوط به امنیت و ریسک کلاهبرداری است. متاسفانه، تعداد بسیار زیادی از عرضه های اولیه سکه، پروژه های کلاهبرداری بوده اند که تنها با هدف جمع آوری سرمایه از سرمایه گذاران و ناپدید شدن طراحی شده اند. تشخیص پروژه های معتبر از کلاهبرداری ها برای سرمایه گذاران عادی بسیار دشوار است و این موضوع، منجر به از دست رفتن بخش عظیمی از سرمایه ها شده است.

یکی دیگر از معایب جدی ICOها، فضای قانون گذاری بسیار ناپایدار و نامشخص پیرامون آن ها است. بسیاری از مقامات قضایی و مالی در کشورهای مختلف، نسبت به این نوع جذب سرمایه هشدار داده اند و قوانین مشخصی برای آن ها وجود ندارد. این عدم قطعیت قانونی، ریسک های حقوقی و مالی را برای سرمایه گذاران افزایش می دهد و می تواند منجر به ابطال پروژه ها یا مشکلات حقوقی برای آن ها شود. عدم وجود چارچوب های قانونی مشخص، باعث می شود که سرمایه گذاران از حمایت های لازم برخوردار نباشند.

علاوه بر این، بسیاری از پروژه های ICO، حتی اگر کلاهبرداری نباشند، ممکن است به دلیل عدم موفقیت در توسعه، عدم تحقق وعده ها یا مشکلات فنی، به نتیجه نرسند و سرمایه های جذب شده را از دست بدهند. این ریسک بالا، نیاز به تحقیق و بررسی دقیق (Due Diligence) را قبل از هرگونه سرمایه گذاری در یک ICO، بیش از پیش ضروری می سازد.

جایگزین های ICO

با کاهش محبوبیت و افزایش ریسک های مرتبط با ICOها، بازار ارز دیجیتال به سمت روش های جذب سرمایه جایگزین و امن تر حرکت کرده است. این جایگزین ها تلاش می کنند تا با رفع نقاط ضعف ICO، بستری مطمئن تر برای پروژه ها و سرمایه گذاران فراهم کنند. سه مورد از مهم ترین این جایگزین ها شامل IEO، IDO و STO هستند که هر یک ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند.

IEO چیست

IEO مخفف Initial Exchange Offering به معنای عرضه اولیه صرافی است. این روش، شکلی مشابه با ICO دارد، با این تفاوت کلیدی که فرآیند عرضه و فروش توکن ها توسط یک صرافی بزرگ و معتبر ارز دیجیتال مدیریت و برگزار می شود. در IEO، پروژه به جای اینکه مستقیماً توکن های خود را به سرمایه گذاران بفروشد، با یک صرافی همکاری می کند. صرافی، توکن ها را به نمایندگی از پروژه به کاربران خود عرضه می کند.

مزیت اصلی IEO در این است که صرافی قبل از پذیرش پروژه برای عرضه، یک فرآیند بررسی دقیق (Due Diligence) را انجام می دهد. این بررسی شامل ارزیابی تیم، وایت پیپر، فناوری و پتانسیل پروژه است. این فیلتراسیون اولیه توسط صرافی، ریسک کلاهبرداری را به شدت کاهش می دهد و امنیت بیشتری را برای سرمایه گذاران فراهم می کند. سرمایه گذاران نیز برای شرکت در IEO، نیازی به تعامل مستقیم با قراردادهای هوشمند پیچیده ندارند و می توانند به راحتی از طریق حساب کاربری خود در صرافی، توکن ها را خریداری کنند. این سادگی و امنیت، IEO را به یک جایگزین جذاب برای ICO تبدیل کرده است.

IDO چیست

IDO مخفف Initial DEX Offering به معنای عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز است. این روش، نسل جدیدی از جذب سرمایه در فضای ارز دیجیتال است که بر بستر صرافی های غیرمتمرکز (DEX) اجرا می شود. در IDO، پروژه توکن های نوپای خود را از طریق استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools) در یک DEX عرضه می کند. این استخرها، نقدینگی لازم برای مبادله توکن ها را پس از فروش اولیه فراهم می آورند.

تفاوت اصلی IDO با ICO و IEO در ماهیت غیرمتمرکز آن است. در IDO، هیچ نهاد مرکزی یا صرافی متمرکزی کنترل فرآیند عرضه را در دست ندارد. مبادله توکن ها به صورت همتا به همتا (P2P) و از طریق قراردادهای هوشمند انجام می شود. این ویژگی، شفافیت و مقاومت در برابر سانسور را افزایش می دهد. همچنین، IDOها معمولاً هزینه های لیست شدن کمتری نسبت به IEOها دارند و فرآیند آن ها می تواند سریع تر باشد.

پروژه هایی که از IDO استفاده می کنند، می توانند به صورت عادلانه توکن ها را بین متقاضیان تقسیم کنند و از تمرکز توکن در دست تعداد کمی از سرمایه گذاران بزرگ جلوگیری کنند. با این حال، از آنجایی که هیچ نهاد مرکزی برای بررسی اعتبار پروژه وجود ندارد، ریسک کلاهبرداری در IDOها همچنان بالاتر از IEOها است، هرچند که کمتر از ICOهای سنتی است. این روش به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و دسترسی آسان، به سرعت در حال محبوبیت یافتن در میان پروژه ها و سرمایه گذاران است.

عرضه اولیه اوراق بهادار STO

STO مخفف Security Token Offering و به معنای عرضه اولیه توکن اوراق بهادار است. این روش یکی دیگر از جایگزین های ICO در دنیای ارز دیجیتال است که تلاش می کند تا با رعایت قوانین و مقررات مالی، ریسک سرمایه گذاری را برای سرمایه گذاران به حداقل برساند. در یک STO، توکن های عرضه شده به عنوان اوراق بهادار طبقه بندی می شوند و بنابراین مشمول قوانین و مقررات مربوط به اوراق بهادار در حوزه قضایی مربوطه هستند.

این بدان معناست که پروژه هایی که STO برگزار می کنند، باید از فرآیندهای قانونی مشخصی عبور کنند، مجوزهای لازم را کسب کنند و الزامات افشاگری را رعایت نمایند. این الزامات شامل بررسی های دقیق مالی، حقوقی و امنیتی است که توسط نهادهای نظارتی انجام می شود. توکن های امنیتی می توانند نشان دهنده مالکیت در یک دارایی واقعی (مانند املاک و مستغلات، سهام شرکت ها یا سود حاصل از پروژه ها) باشند.

مزیت اصلی STO در امنیت و حمایت قانونی است که برای سرمایه گذاران فراهم می کند. از آنجایی که این توکن ها تحت نظارت نهادهای مالی هستند، ریسک کلاهبرداری و از دست رفتن سرمایه به طور قابل توجهی کاهش می یابد. اگرچه فرآیند برگزاری STO پیچیده تر و زمان برتر از ICO یا حتی IEO است و هزینه های بالاتری دارد، اما این روش به دلیل رعایت چارچوب های قانون گذاری، به عنوان یک راه حل پایدارتر و معتبرتر برای جذب سرمایه در آینده ارز دیجیتال در نظر گرفته می شود.

تفاوت IDO و ICO

با ظهور روش های نوین جذب سرمایه در فضای ارز دیجیتال، درک تفاوت های میان آن ها برای سرمایه گذاران و توسعه دهندگان اهمیت بسیاری دارد. IDO را می توان نسخه تکامل یافته و امن تر ICO دانست که برای پوشاندن عیوب و کاستی های نسل قبلی خود به وجود آمده است. اصلی ترین تفاوت ها در ماهیت تمرکز یا غیرمتمرکز بودن، امنیت، نقدینگی و فرآیند لیست شدن توکن ها نمایان می شود.

IDOها به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و شفافیت بیشتر، گزینه ای مناسب تر برای ایجاد یک پروژه رمزنگاری شده هستند و خطر نفوذ به داده ها در این موقعیت بسیار کم است.

در یک پروژه ICO سنتی، صفر تا صد فرآیند بازاریابی، جذب سرمایه و توزیع توکن ها به عهده تیم توسعه دهنده اصلی پروژه است. این در حالی است که در IDO، با ورود یک صرافی غیرمتمرکز به این روند، بسیاری از این مسئولیت ها به پلتفرم منتقل می شود. این واسطه گری غیرمتمرکز، بار مسئولیت را از دوش تیم پروژه برمی دارد و فرآیند را سازمان یافته تر می کند.

از دید بسیاری از کارشناسان، IDOها دارای ثبات بیشتری هستند. زیرا صرافی غیرمتمرکز توکن ها را به صورت یکجا به سرمایه گذاران پرداخت نمی کند، بلکه این پرداخت ممکن است در چند مرحله یا بر اساس یک برنامه زمانی مشخص انجام شود که از نوسانات شدید قیمت پس از عرضه اولیه جلوگیری می کند. همچنین، عرضه توکن به کمک یک صرافی غیرمتمرکز از امنیت بالایی برخوردار است. خطر نفوذ به داده ها و تقلب در این موقعیت بسیار کم است، در حالی که رویدادهای انجام شده بر روی شبکه ICO ممکن است فاقد امنیت لازم باشند.

درصد نقدینگی IDOها از نمونه های دیگر آن بیشتر است. به دلیل شفافیت و دسترسی آسان تر، توکن های عرضه شده در IDOها به سرعت در صرافی غیرمتمرکز لیست می شوند و امکان مبادله آن ها بلافاصله پس از عرضه فراهم می گردد. این در حالی است که در پروژه های ICO، لیست شدن توکن در صرافی ها ممکن است کمی زمان بر باشد و این تاخیر می تواند بر نقدینگی توکن تاثیر منفی بگذارد.

برای خلاصه تر کردن تفاوت ها، می توان از یک جدول مقایسه ای استفاده کرد:

ویژگی	ICO (Initial Coin Offering)	IDO (Initial DEX Offering)	IEO (Initial Exchange Offering)
پلتفرم برگزاری	مستقیم توسط پروژه (معمولاً وب سایت اختصاصی)	صرافی غیرمتمرکز (DEX)	صرافی متمرکز
واسطه	ندارد	استخرهای نقدینگی و قرارداد هوشمند	صرافی متمرکز
قانون گذاری	کمترین (بسیار نامنظم)	کم (در حال تکامل)	متوسط (بر اساس قوانین صرافی)
ریسک کلاهبرداری	بالا	متوسط تا بالا	پایین (به دلیل بررسی صرافی)
امنیت	پایین (وابسته به پروژه)	بالا (به دلیل ماهیت بلاک چین)	بالا (توسط صرافی تضمین می شود)
نقدینگی اولیه	متغیر (ممکن است زمان بر باشد)	بالا (لیست شدن فوری در DEX)	بالا (لیست شدن فوری در صرافی)
هزینه ها	متوسط (بازاریابی، توسعه)	کم	بالا (کارمزد لیست شدن در صرافی)
دسترسی	آسان	آسان	وابسته به قوانین صرافی (محدودیت کشوری)

چطور در ICO شرکت کنیم

با توجه به تحولات بازار و افزایش ریسک های مرتبط با ICOهای سنتی، امروزه شرکت در عرضه های اولیه توکن عمدتاً به اشکال جدیدتر و امن تری مانند IEOها (عرضه اولیه صرافی) و IDOها (عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز) انجام می شود. صرافی های بزرگ ارز دیجیتال، با استفاده از مکانیزم ها و سازوکارهای جدید، توکن های پروژه های نوپا را برای فروش عرضه می کنند و کاربران می توانند از طریق این پلتفرم ها اقدام به خرید توکن های جدید کنند.

برای شرکت در عرضه های اولیه کوین، ابتدا باید یک حساب کاربری در یک صرافی ارز دیجیتال معتبر داشته باشید. صرافی هایی مانند بایننس (Binance)، کوین بیس (Coinbase) و کراکن (Kraken) از جمله پلتفرم هایی هستند که به طور منظم IEOها و سایر عرضه های اولیه را برگزار می کنند. پس از ایجاد حساب کاربری و تکمیل مراحل احراز هویت (KYC)، لازم است حساب صرافی خود را با ارز دیجیتال مورد نیاز (مانند بیت کوین، اتریوم یا استیبل کوین ها) شارژ کنید.

برخی از این صرافی ها، صفحات یا پلتفرم های اختصاصی برای عرضه های اولیه دارند (مانند Binance Launchpad). در این بخش ها، می توانید از آخرین عرضه های اولیه مطلع شوید، جزئیات پروژه را بررسی کنید و در صورت تمایل، توکن های جدید را خریداری نمایید. فرآیند خرید معمولاً شبیه به یک خرید عادی ارز دیجیتال در صرافی است؛ شما مقدار مورد نظر از توکن را انتخاب کرده و با ارز موجود در حساب خود، آن را مبادله می کنید.

نکته مهم این است که به دلیل قانون گذاری و تحریم ها، کاربران ایرانی ممکن است با محدودیت هایی در دسترسی به برخی از این صرافی های بین المللی مواجه شوند. در این شرایط، استفاده از صرافی های داخلی یا روش های جایگزین و مجاز، با رعایت احتیاط و بررسی دقیق، می تواند راهگشا باشد. همیشه قبل از شرکت در هر عرضه اولیه، وایت پیپر پروژه را به دقت مطالعه کرده و تحقیقات کافی را انجام دهید تا از اعتبار و پتانسیل پروژه اطمینان حاصل کنید.

سوالات متداول

آیا شرکت در ICO پرخطر است؟

بله، شرکت در ICOها به دلیل نبود قانون گذاری جامع و شیوع پروژه های کلاهبرداری، ریسک بسیار بالایی دارد. طبق آمار، درصد قابل توجهی از ICOها در گذشته به شکست یا کلاهبرداری انجامیده اند، بنابراین تحقیق و بررسی دقیق پیش از سرمایه گذاری ضروری است.

ICO برای چه اهدافی استفاده می شود؟

ICO برای جذب سرمایه اولیه جهت توسعه پروژه های نوپای بلاک چینی، راه اندازی محصولات و خدمات جدید، و ایجاد یک جامعه کاربری فعال حول ایده یا فناوری پروژه استفاده می شود. این روش، فرصتی برای تامین مالی پروژه هایی است که شاید از روش های سنتی قادر به جذب سرمایه نباشند.

معیارهای ارزیابی یک ICO خوب چیست؟

معیارهای ارزیابی یک ICO خوب شامل وایت پیپر شفاف و جامع، تیم توسعه دهنده با تجربه و معتبر، هدف پروژه واقعی و کاربردی، مدل توکنومیکس پایدار و منطقی، و وجود یک جامعه فعال و حامی است. بررسی دقیق این عوامل می تواند به کاهش ریسک سرمایه گذاری کمک کند.

آیا ICOها نیاز به مجوز دارند؟

در بسیاری از کشورها، قانون گذاری مشخصی برای ICOها وجود ندارد و به همین دلیل نیاز به مجوز رسمی کمتر احساس می شود. با این حال، برخی نهادهای نظارتی تلاش هایی برای طبقه بندی توکن های عرضه شده در ICOها به عنوان اوراق بهادار انجام داده اند که در این صورت، ممکن است نیاز به مجوزهای خاصی داشته باشند.

چه توکن هایی در ICOها عرضه می شوند؟

در ICOها معمولاً دو نوع توکن اصلی عرضه می شوند: توکن های کاربردی (Utility Tokens) که به دارنده حق دسترسی به خدمات یا محصولات پروژه را می دهند، و توکن های امنیتی (Security Tokens) که نشان دهنده مالکیت یا سهم در سودآوری پروژه هستند و تحت قوانین اوراق بهادار قرار می گیرند.